توضیحات اجمالی
در این دوره در مسیر یادگیری نقد هوشمندانه پیام، «فرستنده‌شناسی» آموزش داده می‌شود؛ در پاسخ به سؤال «چه کسی این پیام را فرستاده است؟» به موضوع و اهمیت فرستنده‌شناسی در تحلیل هوشمندانه پیام پرداخته خواهد شد و در پاسخ به سؤال «چرا این پیام فرستاده شده است؟» انگیزه‌های بزرگ ارسال پیام توسط بزرگترین تولیدگنندگان آثار رسانه‌ای، مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. همچنین با بررسی چند نمونه از بازی‌های رسانه‌ای و آشنایی با یکی از پیشکسوت‌های رسانه، به سراغ تأثیر رسانه در اقتصاد جهانی و جذب مردم دوران ما رفته و ضمن اثبات انحصارگرا بودن آن‌ها، به اصلی‌ترین وظیفه اخلاقی هر کس به عنوان فرستنده یک پیام، اشاره می‌شود.
سرفصل‌های دوره:
عنوان درس | موضوع درس |
| 1. تازه به دوران رسیده‌ها | قرار است پنج پرسش کلیدی، ما را در نقد هوشمندانه پیام یاری رساند. یکی از آن پرسش‌ها، تلاش برای شناسایی فرستنده پیام است تا از این راه به انگیزه‌های ارسال آن دست یابیم. |
| 2. ببین «که» می‌گوید! | شناخت مناسب فرستنده پیام (فرستنده‌شناسی) در تحلیل پیام ارسالی و قبول آن، نقش مهمی بازی می‌کند؛ در نتیجه برای شناخت و تحلیل پدیده‌های رسانه‌ای، شناخت صاحبان رسانه‌ها و توجه به منافع، انگیزه‌ها و اهداف آن‌ها، اهمیّت بسیاری دارد. راه‌های رسیدن به این مهم معرفی خواهند شد. |
| 3. چگونه باید دید؟ | با توجه به این‌که فرستنده‌های پیام نوعاً می‌کوشند خود را پنهان کنند، چه راه‌هایی برای «فرستنده‌شناسی» وجود دارد؟ |
| 4. نبین«که» می‌گوید! | معروف است که می‌گویند که «نبین که می‌گوید، ببین چه می‌گوید؟» این جمله مهم چگونه با «فرستنده‌شناسی» قابل جمع است؟ |
| 5. ببین «کِی» می‌گوید! | بستر زمانی و مکانی ارسال یک پیام در تحلیل هوشمندانه آن نقش مهمی دارد. این نقش در طی چند مثال روشن خواهد شد. |
| 6. بازخوانی دو افسانه (1) | پیام ساخته می‌شود. این اصل اساسی سوادرسانه‌ای است از این‌رو، بسیاری معتقدند ادعای بی‌طرفی برای هر رسانه جمعی، یک افسانه بزرگ است. |
| 7. بازخوانی دو افسانه (2) | هر رسانه ناگزیر از گزینش، چینش، تنظیم، اولویت‌دهی به اخبار و اطلاعات است. این پدیده را «دروازه‌بانی خبر» می‌گویند. با درک این مفهوم، اگر گزینش را معادل سانسور برخی اطلاعات بدانیم، ادعای بی‌سانسوری در یک رسانه نیز یک افسانه است. |
| 8. ادعایی از یک پیشکسوت بزرگ | این درس تحلیل و بررسی ادعای شبکه خبری بی‌بی‌سی است مبنی بر بی‌سانسوری در این رسانه! این ادعا به عنوان یک تمرین در نقد هوشمندانه پیام عرضه شده است. |
| 9. گزارشی از درون دروازه | آقای رضا سیاح، روزنامه‌نگار، گزارشگر شبکه CNN مطالب جالبی از درون فضای رسانه‌ها با ما در میان می‌گذارد؛ مطالبی که ما را با فرستنده‌های پیام بزرگ بیشتر آشنا می‌کند. این درس را از دست ندهید. |
| 10. من تشنه اون نگاتم! | اقتصاد، بخش مهمی از انگیزه‌های فرستندگان بزرگ دنیای رسانه را پوشش می‌دهد. آن‌ها تشنه نگاه ما هستند، چون می‌دانند «اقتصاد توجه» چه میزان سودآور است. |
| 11. من کشته اون لباتم! | در تکمیل درس گذشته، چند مثال مهم دیگر در این درس ارائه شده است و به عنوان یک تمرین، تلاش‌های آشکار و پنهان فروشندگان سیگار در فضای رسانه‌ای باز شده است. |
| 12. !Buy, Buy Baby | جا انداختن اقتصاد جهانی (مصرف بدون مرز) در اذهان عمومی، مهم‌ترین پروژه رسانه‌ای شرکت‌های چند ملیتی است که قدرت آن‌ها از قدرت دولت‌ها پیشی گرفته است. تحلیل رسانه و فرستندگان پیام بدون این آگاهی ممکن نیست. |
| 13. انحصار رسانه | کلید واژه «انحصار رسانه‌ها» زمانی در ادبیات علوم ارتباطات و رسانه‌ها جای باز کرد که کتابی با همین عنوان و با سر و صدای زیاد در سال 1980 در آمریکا، به چاپ رسید. کتابی تکان‌دهنده که دنیای امروز ما را بهتر و بیشتر به ما معرفی می‌کند. |
| 14. لالایی | شکاف عظیم اقتصادی در دنیای امروز چه تأثیری بر رسانه‌ها گذاشته و چه کمکی به ما، در سواد رسانه‌ای می‌کند. این درس، دوران ما را به تصویر کشیده است. |
| 15. وصیّت آخر کلّه‌پز | بزرگترین، بالاترین و ارزشمندترین سرمایه، برای هر رسانه، اعتبار است و اوّلین و مهم‌ترین وظیفه گیرنده پیام و مخاطب رسانه‌ها، در مواجهه با یک پیام و به‌خصوص در بازنشر آن، بررسی اعتبار منبع آن است. این یک وظیفه اخلاقی برای همه ما به عنوان یک فرستنده پیام است. |
مشخصات:
| عنوان | مقدار |
| ساعت تدریس کارگاهی | 12 هفته، 24 ساعت |
| تعداد درس | 15 |
| پیش نیاز | سواد رسانه‌ای 1 |
ایتا
بله
اینستاگرام
دیدگاه خود را بنویسید