واقعه حزن‌انگیز عاشورا و شهادت امام حسین علیه‌السلام، مصیبتی است که عظیم‌تر از آن اتفاق نیفتاده است.[1] مصیبت آن روز از بقیه روزها بیشتر است[2] به نحوی که این روز با هیچ روز دیگری قابل قیاس نیست.[3]
منتقم خون امام حسین علیه السلام
اهل بیت علیهم‌السلام در این روز به خداوند متعال شکایت برده‌اند[4] و ملائکه در این روز به سوی خدا، ضجهّ‌کنان، شکایت بردند[5] و خداوند نیز وعده انتقام این مصیبت را به وسیله امام زمان علیه‌السلام، به ایشان داد:
فَأَقَامَ اللَّهُ لَهُمْ ظِلَّ الْقَائِمِ ع وَ قَالَ بِهَذَا أَنْتَقِمُ لِهَذَا.
پس خدا سايه حضرت قائم عليه‌السلام را به آن‌ها نشان داد و فرمود: با اين انتقام او را می‌گيرم. [6]
از همان روز بود که چهار هزار فرشته بر سر قبر امام حسین علیه‌السلام، تا روز قیامت گریه می‌کنند.[7] سنت الهی بر این است که انسان، به سبب اعمالی که انجام می‌دهد مستوجب ثواب و یا دچار عِقاب می‌گردد. [8] در این روز بود که غضب الهی شامل حال مردم شد[9] زیرا:
كُلٌّ يَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِدَمِهِ وَ هُوَ بِاللَّهِ يُذَكِّرُهُمْ فَلَا يَتَّعِظُونَ حَتَّى قَتَلُوهُ بَغْياً وَ ظُلْماً وَ عُدْوَاناً.
همه آن‌ها [می‌خواستند با] کشتن او [امام حسین علیه‌السلام]، به سوی خدا، نزدیکی جویند در حالی که امام حسین علیه‌السلام، آنان را به خدا متذکّر می‌کرد ولی ایشان نمی‌پذیرفتند تا اینکه از روی ستم و ظلم و دشمنی، او را شهید کردند.[10]
گمراهی و سرگردانی امت
تأثیر این عملکرد شیطانی آنان، دامن همه امت را گرفت. حذیفه این‌‌گونه روایت می‌کند:
روزی امیرالمؤمنین فرمودند: ای حذیفه... پس نوبت به حسین علیه‌السلام رسد و او کشته خواهد شد، پس لعنت و نفرین بر مردمى که پسر دختر پیامبرشان را بکشند. چنین امّتى را عزّت مباد و بر طلایه‌دارش نفرین و لعنت باد و بر آن که براى آن فاسق برنامهریزى می‌کند و کارهایش را سازمان می‌دهد. سوگند به آن که جان علی به دست اوست، این مردم پس از کشتن فرزندم حسین، همۀ عُمر را در بدبختى ضلالت و گمراهى و ستم و کج‌روى و جور و چنددستگى در دین، به سر خواهند برد و پیوسته در صدد تغییر و تبدیل احکامى که خداوند در کتاب خود فرو فرستاده و به آشکار کردن و اظهار بدعت‌ها و از بین بردن سنّت‌ها و برهم زدن دستورات دین و به کار گرفتن قیاس در موضوعات هم شکل و کنار زدن محکمات [دستورات صریح] قرآن خواهند بود تا به کلّى لباس دین اسلام از پیکر خویش برکنند و از این دین بیگانه گردند و به وادى کورى و گمراهى و سرگردانى و بدبختى نیافتن راه نجات گرفتار شوند... .[11]
بیچارگی امت اسلامی در این شد که گمراه شوند و ستم و ظلم، دامن ایشان را فراگیرد تا جایی که به مرور، لباس دین و دین‌ورزی از آنان، برکنده شود.
در روایتی دیگر، گزارش می‌شود که این امت گناهکار، هرگز طعم شادی واقعی را نخواهد چشید. امام صادق علیه‌السلام فرمودند: هنگامى که حسین علیه‌السلام کشته شد، اهل ما شنیدند قائلى در مدینه میگفت: امروز بلاء بر این امّت نازل شده دیگر سرور و شادى نخواهند دید تا وقتى که قائم شما قیام کند و سینهها را با قیامش شفا داده و دشمنانتان را بکشد و در مقابل آن تنها ماندهاى که خونش قصاص نشد و به انتقام آن تنها ماندههایى را بکشد. اهل ما از شنیدن این صدا به فزع آمده... عرض کردم: فدایت شوم: این فریادکننده چه کسى بود؟ حضرت فرمودند: ما نمی‌بینیم او را مگر جبرئیل علیه‌السلام و همین‌قدر بدان اگر از خداوند اذن میداشت، چنان صیحه می‌زد که جملگى قالب تهى کرده و روحشان به جهنّم روانه می‌شد ولى مهلتشان داد تا به گناهان خویش افزوده و عذاب الیم و دردناک را براى خود فراهم کنند.[12]
اختلاف میان مسلمانان
نفس‌الامر اختلاف میان مسلمانان، حاصل از شهید کردن سبط نبی اکرم صلی الله علیه وآله است. ابن عباس روایت کرده است: مَلَکی که از برای حضرت رسول صلی الله علیه وآله خبر شهادت حضرت امام حسین علیه‌السلام را آورد، جبرئیل بود، بال‌های خود را گشوده بود و به صدای بلند می‌گریست و تربت آن جناب را با خود آورده بود، بوی مشک از آن تربت ساطع بود، پس حضرت رسول صلی الله علیه وآله فرمود: آیا رستگار خواهند شد امتّی که فرزند دلبند من و فاطمه علیها‌السلام را شهید کنند؟ جبرئیل گفت: حق تعالی اختلاف در میان ایشان خواهد افکند که دل‌های ایشان با یکدیگر موافق نباشد.[13]
به همین سبب شد که حتی انجام صحیح برخی امور شرعی و دینی نیز مختل گردید. کسانی که دست از دامان اهل بیت علیهم‌السلام بریدند و در مکتب مخالفان ایشان، رشد و نمو پیدا کردند، مشمول این نفرین الهی گردیدند. امام صادق علیه‌السلام فرمودند:
زمانى كه حسين بن على عليه‌السلام را به ضربت شمشير از پا درآوردند، و براى جدا كردن سر مطهّرش شتاب كردند، مناديى از درون عرش ندا داد كه: الا اى امّت سرگردان گمراه بعد از پيامبر خود، خدا شما را نه براى عید قربان توفيق دهد! و نه فطرى. و در خبر ديگر: نه براى روزهاى و نه براى فطرى. سپس امام صادق عليه‌السلام فرمود: پس لا جرم ايشان توفيق نيافتهاند، و نخواهند يافت، تا زمانى كه منتقم خون حسين بن على عليه‌السلام قيام كند.[14]
تعابیر «امت سرگردان گمراه» و «امت ظالم و قاتل عترت پیامبرش»[15] نشان از اوج بزهکاری کسانی است که در شهادت امام حسین علیه‌السلام شرکت داشتند و دارند.[16] اینان همان کسانی هستند که از شادی بر کشته شدن امام حسین علیه‌السلام، چهار مسجد کوفه را تجدید بنا کردند[17] و به تبرک بر این فاجعه، روز عاشورا را روزه می‌گیرند.[18]
از گناه این قوم به خداوند متعال پناه می‌‌بریم و از او خواستاریم تا ما را در زمره کسانی قرار دهد که قلب‌شان از شهادت حجّت خدا، غمگین بوده و دشمنی با دشمنان ایشان، سرلوحه زندگی و اعتقادات‌شان باشد.
[1] مصباح المتهجد، ج2، ص775: مُصِيبَةٍ مَا أَعْظَمَهَا وَ أَعْظَمَ رَزِيَّتَهَا فِي الْإِسْلَامِ وَ فِي جَمِيعِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْض.
[2] علل الشرایع، ج1، ص225-226.
[3] امالی (صدوق)، ص116و 462.
[4] تفسیر فرات کوفی، ص149.
[5] کافی، ج1، ص465.
[6] همان.
[7] کامل الزیارات، ص83.
[8] توحید (صدوق)، ص356.
[9] کافی، ج1، ص368.
[10] خصال، ص462.
[11] الغیبة (نعمانی)، ص143.
[12] کامل الزیارات، ص336.
[13] کامل الزیارات، ص61.
[14] کتاب من لا یحضره الفقیه، ج2، ص175.
[15] کافی، ج4، ص169.
[16] نهج البلاغه، ص499.
[17] کافی، ج3، ص490.
[18] کافی، ج4، ص146-147.
ایتا
بله
اینستاگرام
دیدگاه خود را بنویسید