انسانها در زندگی خود در مسندهای مختلفی قرار میگیرند و هر مسندی اقتضائات خاص خود را دارد. معلم در مسند بسیار خاصی نشسته است که آثار کار او تا نسلها امتدا مییابد لذا بر معلم فرض است که از باید و نبایدهای این سمت باخبر باشد.اهمیت معلم در اسلام، بیانگر نقش و کاربرد او در جامعه است. در این دوره به نقشهای اساسی معلم در دیدگاه اسلام، جایگاه اخلاق در معلمی، شیوههای تربیتی، تقسیمبندی مقاطع تربیت و مهمتر از همه به بایدها و نبایدهای معلمی پرداخته میشود.
در این دوره ضمن تذکّر به اینکه حجّت خدا، خودش «قانون» است، سفری به عوالم پیشین داشته و بهانههای خلقت آسمان و زمین آشنا معرفی خواهند شد. همانهایی که جانشینان خدا بر زمین هستند و هیچکس با ایشان قابل قیاس نیست. همانهایی که از لحظه مرگ تا بزرخ و قیامت، به اذن و اراده الهی همچنان صحنهگردان و حاکمان مطلق هستند. آنها، اسم رمز اصلی در کل آفرینش هستند.
در این دوره ابتدا دلایل «احکاممحوران» در استناد به برخی روایات مورد نقد قرار میگیرد. ویژگیهای «آنمرد» که «حجّت خداست» در منظومه روایات نشان داده میشود. سپس ضمن نقد «حکومتمحوری»، معنای صحیح «اِکمال دین»، بیان شده و نشان داده میشود که در محضر الهی، قبولی همه اعمال حتّی اعتقاد به توحید منوط به قبولی ولایت «آنمرد» است. در انتها نیز عمق یادگیری دانشجو، با سخنان رایج چالشبرانگیز اعتقادی در جامعه مورد امتحان قرار میگیرد.
در این دوره در فضای درون شیعی، به دنبال پیدا کردن محور دین هستیم. ابتدا ضمن بیان تعریف صحیح دین به دور از پیشفرضهای ضدّ دینی، سه جریان مهم دینورزی در دنیای امروزی به نام «احکاممحور»، «اخلاقمحور» و «اماممحور» معرفی میشود. سپس با نگرشی عقلانی، مبانی فکری «پلورالیسم» و «دلِ پاک» مورد نقد قرار میگیرد. در پایان با استناد به آیات و روایات، «امام» به نمایندگی از خدا، بهعنوان محور دین معرفی میشود.
در این دوره با اشاره به تکنیک هوشمندانۀ شیطان در استفاده از پدیدۀ «نفاق»، تبلور آن در داستانی واقعی از تاریخ را نشان داده و سوء استفاده او از سلاح مقدّس قرآن، سلاح مقدّس عقل و سلاح مقدّس عرفان را مورد بررسی قرار داده و با اشاره به تلاش او در قبولاندن فضایلی قلّابی برای گرفتن حقایق اعتقادی اصیل، راه نجات و راز بزرگ هستی برای پناه گرفتن از شر این دشمن دیرینه، معرفی خواهد شد.
معرفی شخصیتی حقیقی به عنوان بزرگ استراتژیست دوران ما و بلکه تمامی ادوار، بررسی جبهههای جنگی که در باطن این عالم در جریان است و اهدافی که از هر جنگ مد نظر این بزرگ استراتژیست میباشد، اشاره و گزارش از برخی جبهههای نبرد از جمله جنگ غفلت، جنگ ماورا علیه ماورا، جنگ پروتکل، جنگ با ابزارهای مقدس علیه تقدس (قرآن، اسلام، اخلاق، عرفان، عقل و احکام و ...)، معرفی هدف اصلی و پایتخت مورد حمله بزرگ استراتژیست دوران، بازشناخت و مرور بر استراتژیهای به کار گرفته شده از جمله استراتژی شکلات، استراتژی پنهان کردن هدف اصلی حمله، فرار به جلو و مهندسی زیرساخت، مبارزه با فرماندهان کوچک با هدف سدشکنی، مصادره مقامات و جایگاهها و ...، راز فضیلت و روح زمان و راه نجات، اسم رمز بزرگ «دوران ما».
در این دوره ضمن تبیین اهمیّت مراجعه به تاریخ برای اتخاذ بخشی از عقاید و باورهای اصیل شیعی، رفتارهای منافقان صدر اسلام در آخرین روزهای عمر شریف پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مورد بررسی دقیق قرار میگیرد تا از این رهگذر، جریانهای وقایع بعد از شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله بهتر و بیشتر معنادار شود. سپس در ادامه به دوران حیات سه زمامدار بعد از آن حضرت، نگاهی کوتاه و گذرا خواهیم داشت. در ادامه به گزارش روایت جمعآوری قرآن از منظر شیعه و مقایسه آن با فرآیند تدوین قرآن از منظر مکتب خلفا پرداخته میشود. همچنین در مورد شیطنتهایی که در زمینه جمعآوری میراث رسول خدا صلی الله علیه و آله (اعم از مصحف شریف و روایات به جا مانده از ایشان) و منع و محدودیتهایی که در زمینۀ کتابت و نقل حدیث داشتهاند، مباحثی ارائه شده و با اشاره به پیامدهای خطرناک این اعمال، به گوشهای از تدابیر اهل بیت (علیهم السلام) در حفظ سنّت ذیقیمت شیعی اشاره شده است.
تربیت دینی بدون همراهی خانوادهها با فعالیتهای فرهنگی مربیان دینی، کماثر خواهد بود. در این راستان لازم است مربیان دینی تلاش کنند همراهی و مشارکت خانوادهها را جلب کنند تا بتوانند اثرگذاری بیشتری در امر تربیت داشته باشند. در مقاله پیشرو به ارائه راهکارهایی برای جلب همراهی خانوادهها خواهیم پرداخت.
واژه تربیت دینی برای اذهان مختلف معانی متفاوتی دارد و اگر قرار است در این نوشتار درباره تربیت دینی کودک و نوجوان مطالبی ارائه شود ابتدا باید گفت تربیت دینی چیست تا آنچه از آن به عنوان تربیت دینی فرزندان یاد میشود روشن و مشخص باشد. پرواضح است که برای بسیاری از مفاهیم، ارائه تعریفی جامع بسیار دشوار است؛ اما در این نوشتار، سعی شده با ذکر مثال، مطالبی روشن و قابل درک بیان شود. برای پاسخ به این سؤال که تربیت دینی چیست، ابتدا بررسی کنیم که معنای کلمه تربیت چیست. سپس بر اساس تعریف تربیت، به نحوه تربیت دینی و نقش والدین و مربی دینی و اعتقادی خواهیم پرداخت و انواع روشهای تربیت دینی را بررسی مینماییم.
در این نوشتار ما از مقاله “Guiding Students to Harness Mistakes for Learning” استفاده کردهایم؛ برای مطالعه بیشتر درمورد راهکارهایی که معلم میتواند کمک کند که دانشآموزان از اشتباه کردن نترسند، میتوانید به این مقاله رجوع کنید.